Czym jest polistyren ekstrudowany XPS?

Na rynku materiałów budowlanych istnieje wiele produktów służących do ocieplenia różnych elementów budynku. Pomimo pojawiających się nowych rozwiązań, wciąż najekonomiczniejszym i najpopularniejszym rozwiązaniem jest „klasyczny” styropian EPS, a także polistyren ekstrudowany XPS. Różnią się one od siebie nie tylko sposobem produkcji, ale również zastosowaniem i właściwościami, które odgrywają szczególną rolę na etapie wykonywania izolacji termicznej. Co zatem sprawia, że inwestorzy chętnie wybierają polistyren ekstrudowany?

Polistyren ekspandowany i polistyren ekstrudowany – podobieństwo głównie w nazwie

Styropian to ogólny termin stosowany do nazewnictwa specjalnych płyt służących do izolacji termicznej budynku. Nie odnosi się on jednak do konkretnego rodzaju, ponieważ na rynku istnieje wiele produktów, które różnią się między sobą sposobem produkcji, strukturą i właściwościami. Pierwszym skojarzeniem z terminem „styropian” będzie z pewnością podstawowa wersja tego typu materiału, czyli polistyren ekspandowany – oznaczany w skrócie jako EPS. 

Występuje on najczęściej w kolorystyce białej i grafitowej, a jego zastosowanie to przede wszystkim izolacja ścian zewnętrznych. Rozpoznać go można po porowatej strukturze za sprawą małych kulek powstałych w wyniku spienienia polistyrenu. Nasiąkliwość i niska oporność wynika z faktu, że przy kontakcie z wodą wypełnia ona szczeliny powietrza wytworzonego wokół kulek. Nie występuje to w przypadku XPS polistyren ekstrudowany , w produkcji którego stosuje się w formach o zamkniętej strukturze, przez co do warstw płyt nie dostaje się powietrze. Różnice pomiędzy dwoma rodzajami styropianu widać więc już na pierwszy rzut oka. To jednak niejedyne rozbieżności pomiędzy nimi. W artykule używamy opisu styropian XPX co jest już wiemy, że jest sprzeczne. Część naszych klientów jednak używa takiej nazwy. Dlatego pozwoliliśmy na użycie jej dla dotarcia i zrozumienia właśnie do tej grupy.

Czym jest polistyren ekstrudowany XPS?

Oznaczany skrótem XPS polistyren ekstrudowany jest materiałem izolacyjnym, który różni się od styropianu EPS przede wszystkim wytrzymałością i odpornością na wilgoć. Dzieje się tak z uwagi na fakt, iż produkcja polistyrenu ekstrudowanego XPS polega na sprasowaniu płyty do odpowiedniej grubości, dodaniu materiału pianotwórczego do bazowego polistyrenu, a także innych dodatków, które z reguły nadają płytom zimną barwę.

W odróżnieniu od styropianu EPS struktura polistyrenu ekstrudowanego jest jednorodna, co najlepiej można dostrzec po przekroju płyt. Powstają one w trakcie ekstruzji polistyrenu pod odpowiednim ciśnieniem i temperaturze, dzięki czemu otrzymuje się pianę o drobnych, nieregularnych i ściśle przylegających do siebie komórkach. Kolory dodawane przed sprasowaniem pomagają także producentom wyróżnić się na tle produktów konkurencyjnych firm. Najpopularniejsze na rynku są płyty zielone, różowe, białe, niebieskie, grafitowe oraz żółte (jak w przypadku m.in. płyt firmy HOCH XPS ).

Wersja ekologiczna

Inwestorzy mogą wybrać także XPS proekologiczny. Do jego produkcji zamiast szkodliwego dla środowiska freonu wykorzystuje się środek spieniający na bazie dwutlenku węgla pozyskiwanego z powietrza. Taki polistyren ekstrudowany cechuje się zwiększonymi współczynnikami izolacyjności cieplnej i niską lambdą.

Polistyren ekstrudowany - lambda

Jeśli chodzi o polistyren ekstrudowany, lambda oraz inne parametry zależą w dużej mierze od rodzaju i grubości wybranej płyty. Dzięki swojej trwałej budowie pozwalają jednak osiągnąć bardzo dobre parametry izolacyjności cieplnej. Jednym z najważniejszych czynników, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze płyt XPS jest z pewnością lambda, czyli współczynnik przewodzenia ciepła. Wartość ta na przykładzie Hoch XPS kształtuje się następująco:

• 0,032 λ_D – XPS 200 o grubości 3 cm, XPS 300 o grubości od 4 do 6 cm,
• 0,034 λ_D – XPS 200 o grubości 2 cm, XPS 300 o grubości 8 i 10 cm, XPS 500 o grubości 5 i 8 cm, XPS 700 o grubości 5 i 8 cm,
• 0,036 λ_D – XPS 300 o grubości 12 i 15 cm, XPS 500 10 i 12 cm, XPS 700 o grubości 10 cm.

Oznaczenie 300, 500 i 700 to wartości dotyczące wytrzymałości na ściskanie. Przykładowo płyty XPS 300 powinny więc wytrzymać ciśnienie o wartości co najmniej 300 kPa. Im większa jest ta wartość, tym płyta jest trwalsza i odporniejsza.

XPS – zalety polistyrenu ekstrudowanego

Sposób produkcji wpływa na bardzo dobre parametry, ale również właściwości. Płyty XPS są nie tylko twarde, lecz dużo bardziej odporne na działanie wilgoci, mniej nasiąkliwe, a nawet wodoodporne. Dzięki temu osiągają przewagę na tle innych rodzajów płyt.

Zarówno inwestorzy, jak i wykonawcy chętnie sięgają po polistyren ekstrudowany, ponieważ cechuje się:

• dużą wytrzymałością na ściskanie i działanie czynników obciążających,
• odpornością na odkształcenia,
• szybkością i łatwością montażu,
• niską nasiąkliwością, co pozwala zabezpieczyć daną powierzchnię przed wilgocią,
• bardzo dobrym współczynnikiem przewodzenia, co pozwala docieplać miejsca narażone na działanie niskich temperatur,
• odpornością na działanie ognia – jest to produkt samogasnący, niepodtrzymujący ognia, a zawartość składnika, który opóźnia jego palność, przekłada się na zwiększone bezpieczeństwo i dłuższy czas na ewentualną ewakuację.

Gdzie wykorzystuje się polistyren ekstrudowany XPS?

Powyższe właściwości sprawiają, że XPS można stosować go tam, gdzie klasyczny styropian EPS się po prostu nie sprawdzi lub będzie dużo mniej efektywny. Polistyren ekstrudowany poprzez swoją budowę jest świetnym izolatorem fundamentów, murów piwnic czy tarasów. Wykonawcy wykorzystują go także do:

• termoizolacji przy parkingach,
• izolacji obwodowej ścian oraz podłóg,
• termoizolacji ościeży drzwi oraz okien,
• termoizolacji na ciągach komunikacyjnych,
• termoizolacji przy wieńcach,
• izolacji słupów,
• termoizolacji przy nadprożach, a także podciągach żelbetowych – zewnętrznych oraz wewnętrznych.

Świetnie sprawdza się także jako materiał, który zabezpiecza elementy budynku przed niechcianymi tzw. „mostkami termicznymi”, czyli lukami, przez które budynek traci ciepło. Często wykorzystywany jest również przy izolacji ław fundamentowych oraz jako termoizolacyjna warstwa na podłogach o dużym obciążeniu. Polistyren ekstrudowany może stanowić również dobre uzupełnienie konstrukcyjne ścianek działowych.

Ceny polistyrenu ekstrudowanego

Tak dobre właściwości, jakimi charakteryzuje się polistyren ekstrudowany, mają przełożenie nie tylko na szerokie zastosowanie i duże zainteresowanie inwestorów. Bardzo dobre parametry wpływają również na wyższą cenę w porównaniu do styropianu EPS, jednak dużo lepsze rezultaty rekompensują tę różnicę.

XPS  - oferta polskiego producenta

Cena polistyrenu ekstrudowanego waha się w zależności od grubości płyt, a także oferty producenta. W przypadku firmy Synthos, czyli jednego z największych producentów chemicznych surowców w Polsce, cena za 1 m³ płyt XPS PRIME S 30 wynosi ( kwiecień 2023 r. )około:

• 700 PLN – gr. 2-4 cm,
• 530 PLN – gr. 5-12 cm,
• 577 PLN – gr. 15 cm.

Propozycja z Finlandii

Nieco inaczej wyglądają ceny fińskiego producenta Finnfoam, którego płyta XPS F-300 kosztuje za 1 m³ około:

• 640 PLN – gr. 2 cm,
• 594 PLN – gr. 3 cm,
• 514 PLN – gr. 4-12 cm,
• 550 PLN – gr. 15 cm.

Polistyren ekstrudowany z Austrii i Niemiec

Płyty XPS posiada w swojej ofercie również uznana austriacka marka działająca od 1993. – Austrotherm. Cena dla styropianu XPS TOP 30 wynosi około 640 PLN za 1 m³ dla płyt od 2 do 10 cm. Z kolei niemiecki BASF oferuje Styrodur (nazwa zastrzeżona przez tego producenta) w wariantach od 3 do 20 cm, a jego cena wynosi około:

• 650 PLN - gr. 4 cm oraz 14-20 cm,
• 700 PLN – gr. 3 cm, 5-8 cm.

XPS z polskiej fabryki Swisspor

Warto również zaznaczyć, że na rynek ze styropianem XPS wkracza także Swisspor, który niedawno zakończył budowę fabryki XPS w polskim Chrzanowie i aktualnie finalizuje niezbędną dokumentację oraz atesty. Technologia, jaka została opracowana przez Szwajcarów, umożliwia produkcję płyt o najwyższej jakości. Szczególnie tych o oznaczeniu 300, które mają cechować się niemal całkowitą wodoodpornością i większą odpornością od pozostałych produktów. Deklarowany współczynnik lambda wynosi od 0,0027 λ_D , co ma wyróżniać Swisspor na tle europejskich producentów.

Jest to produkt premium  ale możemy się spodziewać dobrej ceny na styropian XPS w porównaniu z wyżej wymienionymi propozycjami od innych producentów.

Polistyren ekstrudowany – dlaczego warto go wybrać?

Choć cena polistyrenu ekstrudowanego jest wyższa niż klasycznego styropianu EPS, a nawet różni się pomiędzy dostępnymi wariantami u różnych producentów, warto jednak zwrócić uwagę na zalety zastosowania tego materiału. Może przynieść on bardzo wiele korzyści, które z pewnością zrekompensują nieco wyższy koszt płyt, a w wielu przypadkach – z uwagi na swoje świetne właściwości – będzie jedynym racjonalnym i efektywnym rozwiązaniem.