Admin
Badania wykonywane za pomocą kamery termowizyjnej przeprowadzane są nie tylko przed oddaniem budynku do użytkowania, ale również w trakcie zamieszkiwania domu. Szczególnie ważne jest przeprowadzenie takiego badania przed planowaną termomodernizacją budynku, w tym dokonania ocieplenia przegród budowlanych. Dzięki temu można zlokalizować każdy mostek termiczny. Co to jest i co należy zrobić, aby zniwelować spowodowane przez niego straty ciepła?
Czym jest mostek termiczny?
Każdy z projektowanych i wznoszonych budynków składa się z elementów o różnych kształtach, wymiarach i materiałach. Najczęściej występują przegrody płaskie, wypukłe lub wklęsłe – takie jak ściany, stropodachy, podłogi tarasy, czy oszklenia okien i drzwi, w których warstwy danych materiałów są do siebie równoległe.
W równoległych warstwach w trakcie przepływu ciepła równoległe są również do siebie pola temperatur. Bardzo często przegrody te są wzbogacane m.in. ościeżami drzwi oraz okien, balkonami, kominami i kanałami, nadprożami czy zdobieniami elewacyjnymi. Występują również miejsca, w których stykają się ze sobą ściany oraz ściany ze stropami. Istnieje także bardzo wiele przegród skonstruowanych z różnych elementów. Występują mury z pustaków bądź bloczków, dachy pochyłe z więźbą z wiązarów lub krokwi czy ściany szkieletowe. Tego typu przegrody nazywa się niejednorodnymi, a występujące w nich pola temperaturowe są silnie zniekształcone. Strefy takich zniekształceń rozkładów temperatur nazywane są mostkami termicznymi. Innymi słowy, są to wszystkie te miejsca, przez które odnotowuje się straty cieplne budynku.
Istnieją dwa podstawowe rodzaje mostków termicznych:
- punktowe – w postaci małych szczelin, rur w ścianach czy przewierceń, przez które ucieka niewielka ilość ciepła,
- liniowe – to one są największym problemem właścicieli budynków, ponieważ to właśnie w ich przypadku odnotowuje się największe straty cieplne.
Gdzie występuje mostek termiczny? Balkon i nie tylko
Jak już ustaliliśmy, problematycznymi strefami powstawania mostków termicznych są miejsca, w których dochodzi do połączenia ze sobą różnych elementów. Z tego powodu najczęściej mostek termiczny powstaje na ścianach zewnętrznych – przede wszystkim na podokiennikach, nadprożach okiennych, w miejscu łączenia ścian warstwowych, w węzłach konstrukcyjnych ścian zewnętrznych ze stropami czy na wieńcach wspornikowych płyt balkonowych. Ilość mostków, a także obszar dodatkowych strat spowodowanych ich występowaniem w dużej mierze zależy od rzetelności oraz sposobu wykonania przegrody, jak również od wybranego rozwiązania projektowego.
Powstawanie mostków termicznych - jakie są przyczyny?
Elementy prefabrykowane
Powodów występowania mostków termicznych jest bardzo wiele. W budownictwie realizowanym z prefabrykatów i z elementów wielowymiarowych przyczyną może być duża ilość złączy oraz styków, które wymagają niezwykle precyzyjnego wykonania w celu zapewnienia ich izolacyjności cieplnej oraz szczelności. Niedbałe wykonanie elementów w zakładzie prefabrykacji, a także niedostateczna dokładność ich montażu może doprowadzić do pojawienia się mostków termicznych. W konsekwencji może doprowadzić to nie tylko do strat cieplnych budynku, ale również licznych przecieków, zawilgoceń, czy przemarzania ścian. W trakcie zimy i panujących mrozów, przy niewłaściwej izolacji cieplnej zewnętrznych przegród, temperatura na ich wewnętrznej warstwie może drastycznie spadać. To z kolei może prowadzić do kondensacji pary wodnej i rozwoju pleśni szkodliwych dla zdrowia.
Błędy projektowe
Inną przyczyną mogą być błędy montażowe (np. stolarki drzwiowej i okiennej) oraz projektowe. Ważne jest więc, aby szczególnie dużą wagę przywiązywać do sposobu rozwiązania detali konstrukcyjnych, które mogą być powodem sporych strat cieplnych. Czasami dokumentacja projektowa nie zawiera szczegółowych informacji oraz wytycznych odnośnie danego aspektu, co pozostawia pole do interpretacji wykonawcy. Nie zawsze dysponuje on wystarczającą wiedzą i może popełnić błędy doprowadzające do tworzenia się mostków termicznych.
Nieprawidłowo wykonana izolacja
Jednym z powodów powstawania mostków termicznych jest błędnie wykonana izolacja termiczna. Dzieje się tak, gdy wykonawca źle zabezpieczy detale budynku – jak np. skosy czy ściany kolankowe. Negatywnym skutkiem może być także za mała ilość materiału izolacyjnego bądź nieodpowiednie dobranie do danego budynku.
Szkodniki
Mostek termiczny może powstać również z błahego powodu – m.in. wizyt szkodnika, który szukając miejsca na założenie gniazda zniszczył izolację, co spowodowało spadki temperatury w tym obszarze.
Jak zlikwidować mostki termiczne przy balkonie i oknach?
Jeśli chodzi o mostek termiczny, balkon stanowi jedno z bardziej wrażliwych miejsc do uporania się z tym problemem. Aby zniwelować to negatywne zjawisko, całą płytę balkonową ociepla się cienkim styropianem. Montaż okna balkonowego wówczas polega na umieszczeniu go nie bezpośrednio na wylewce, a na styropianie lub styrodurze.
W zmniejszeniu negatywnych zjawisk związanych z mostkami termicznymi wokół okien pomaga wyklejenie ościeży przy ociepleniu cienkim styropianem (około 2-3 cm) w taki sposób, aby nachodził na ramę. Choć w przypadku nowego budownictwa jest to proces dość prosty, więcej komplikacji można napotkać w trakcie termomodernizacji starych budynków, w których montaż okien przebiegał od wewnątrz. W takim przypadku konieczne jest wykucie materiału budowlanego od zewnątrz dookoła ramy i wklejenie w to miejsce styropianu. Najlepszym rozwiązaniem jest również w tej kwestii zastosowanie specjalnej taśmy charakterystycznej dla ciepłego montażu.
Jak uniknąć mostków termicznych w narożniku budynku?
Mostek termiczny w narożniku to również jeden z bardzo częstych problemów, z jakimi muszą mierzyć się zarówno właściciele budynku, jak również wykonawcy izolacji cieplnej. Występowanie tego zjawiska w tym miejscu w przypadku nowego budownictwa wynika z wadliwego wyklejenia styropianu, dlatego warto zwrócić szczególną uwagę na zachowanie ciągłości warstwy izolacji – zarówno na łączeniach, jak i w pozostałych miejscach przegród zewnętrznych. Z kolei w starszych budynkach, które pozbawione są izolacji cieplnej, warto przemyśleć decyzję o ociepleniu przegród od zewnątrz bądź od środka wełną mineralną.
Mostek termiczny – jak go wykryć?
Wielu właścicieli zastanawia się nie tylko w jak wygląda powstawanie mostków termicznych, ale również, w jaki sposób wykryć ich obecność. Pierwszym sposobem jest sprawdzenie, czy w budynku nie występują widoczne szpary i szczeliny, przez które może wydostawać się ciepłe powietrze. Szczególną uwagę należy zwrócić na miejsca, w których stara izolacja się kruszy lub odpada. Przyjrzeć się warto także oknom i drzwiom, które po zamknięciu mogą nie przylegać do płaszczyzny fugi.
Mostek termiczny może występować jednak w miejscach, które na pierwszy rzut oka mogą nie budzić podejrzeń. W celu profesjonalnej oceny ewentualnych problemów w tym zakresie, należy przeprowadzić badanie kamerą termowizyjną, która jest nowoczesną metodą pomiaru izolacyjności termicznej budynku. Dzięki niej można sprawdzić m.in.:
- szczelność, poprawność i ciągłość ocieplenia,
- izolacyjność termiczną fundamentów budynku,
- poprawność montażu, a także izolacyjność termiczną m.in. drzwi oraz okien,
- poprawność wykonania izolacji poddasza.
Lepiej zapobiegać
Każdy mostek termiczny wpływa więc nie tylko negatywnie na straty cieplne w budynku i wyższe rachunki za ogrzewanie, ale może prowadzić do wielu przykrych konsekwencji dla domowników. Aby zapobiec powstawaniu wilgoci oraz pleśni i jednocześnie poprawić komfort cieplny, warto sprawdzić wskazane wrażliwe miejsca, w których mogą powstawać mostki termiczne. Podobnie jak w wielu innych przypadkach, podstawą okaże się poprawny montaż izolacji cieplnej wykonany przez fachowców, który powinien znacznie ograniczyć ryzyko ich występowania.
W artykule wykorzystano zdjęcia:
Autorstwa Passivhaus Institut - Copied to Commons from http://en.wikipedia.org. Original source Passivhaus Institut, Germany – http://www.passiv.de, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1256683
Explorer1001, CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons