Styrodur (XPS) – co to jest?

Czym jest styrodur (XPS)?

Styrodur to nazwa zastrzeżona przez firmy BASF, płyt znanych pod techniczną nazwą XPS (od ang. extruded polystyrene). To materiał izolacyjny, który spotykasz częściej, niż Ci się wydaje – choćby przy ocieplaniu fundamentów, tarasów czy garaży. W odróżnieniu od popularnego styropianu EPS (wykonanego z polistyrenu), powstaje w wyniku procesu ekstrudowania, który nadaje mu zwartą, jednorodną strukturę o zamkniętych komórkach. Dzięki temu nie przypomina „kulek” znanych ze zwykłego styropianu, a raczej twardą, gładką płytę o wyraźnie barwnej powierzchni. Kolor w zależności od producenta – najczęściej różowy dla XPS Austrotherm, zielony Styrodur BASF, niebieski lub kremowy dla XPS SWISSPOR i XPS HOCH, oraz szary dla SYNTHOS XPS. Kolor płyt XPS nie ma wpływu na parametry jak w przypadku styropianu EPS.

Jeśli jesteś inwestorem lub wykonawcą, styrodur – tak samo jak polistyren – może pojawić się w Twoim projekcie jako jeden z podstawowych materiałów termoizolacyjnych. Co istotne – to nie moda ani przypadek. XPS od lat zdobywa uznanie w budownictwie dzięki swoim specyficznym właściwościom. Choć na pierwszy rzut oka styrodur przypomina inne popularne materiały ociepleniowe, jego sposób produkcji i wynikająca z niego struktura fizyczna sprawiają, że znajduje zastosowanie w miejscach, gdzie inne produkty po prostu sobie nie radzą.

Styrodur a polistyren – różnice między XPS a klasycznymi płytami EPS

Styrodur (XPS) i styropian (EPS) to dwa różne materiały izolacyjne, które różnią się przede wszystkim strukturą, właściwościami oraz zastosowaniem. XPS ma zamkniętokomórkową strukturę, dzięki czemu cechuje się znacznie mniejszą nasiąkliwością i wyższą odpornością na ściskanie niż EPS. Klasyczny polistyren EPS jest lżejszy i tańszy, ale mniej odporny na wilgoć i uszkodzenia mechaniczne. W praktyce XPS sprawdza się lepiej w miejscach narażonych na wilgoć i obciążenia (np. fundamenty, podłogi), natomiast EPS często wybierany jest do izolacji ścian i dachów.

Jakie właściwości ma styrodur?

Styrodur cieszy się opinią jednego z najbardziej wszechstronnych materiałów izolacyjnych dostępnych na rynku. Jego właściwości sprawiają, że znajduje zastosowanie w miejscach, gdzie nie każda izolacja da sobie radę. Oto najważniejsze cechy, które warto znać – zwłaszcza jeśli planujesz wykorzystać płyty ze styroduru w swoim projekcie budowlanym.

Niska przewodność cieplna

Jednym z najważniejszych parametrów każdego materiału termoizolacyjnego jest współczynnik przewodzenia ciepła. W przypadku styroduru wynosi on zwykle 0,029–0,036 W/mK, co oznacza bardzo dobrą izolacyjność termiczną. W praktyce – dobrze ułożona warstwa XPS skutecznie ogranicza straty ciepła, co przekłada się na niższe rachunki za ogrzewanie. Materiał ten świetnie sprawdza się zarówno przy ocieplaniu ścian zewnętrznych, jak i dachów odwróconych czy płyt fundamentowych.

Woda i wilgoć – styrodur to skuteczna bariera

Styrodur wyróżnia się strukturą zamkniętokomórkową, co oznacza, że praktycznie nie chłonie wody. W odróżnieniu od niektórych innych materiałów izolacyjnych nie traci swoich właściwości nawet w trudnych, wilgotnych warunkach. To dlatego jest chętnie wykorzystywany w miejscach narażonych na działanie wilgoci zamiast produktów wykorzystujących polistyren – np. w izolacji cokołów, podłóg na gruncie czy tarasów. Płyta wykonana ze styroduru nie puchnie, nie deformuje się i nie wymaga dodatkowej warstwy ochronnej przed wodą.

Uszkodzenia mechaniczne? Styrodur to materiał gwarantujący dużą wytrzymałość

Standardowy polistyren w swojej klasycznej wersji nie jest zbyt odporny na uszkodzenia. Z kolei płyty wykonane ze styroduru są bardzo wytrzymałe mechanicznie – ich odporność na ściskanie dochodzi nawet do 300–700 kPa (w zależności od rodzaju i producenta). Dzięki temu mogą być stosowane pod posadzkami, płytami fundamentowymi, a nawet w drogownictwie – wszędzie tam, gdzie izolacja narażona jest na intensywne obciążenia. Styrodur nie kruszy się, nie łamie podczas montażu i dobrze znosi nawet punktowe naciski.

Styrodur to odporność na grzyby i pleśń

Brak chłonności wody oznacza również, że styrodur nie sprzyja rozwojowi mikroorganizmów. Tak jak polistyren, materiał ten nie stwarza środowiska sprzyjającego rozwojowi pleśni, grzybów ani bakterii, co czyni go bezpiecznym rozwiązaniem w budownictwie mieszkaniowym – szczególnie w pomieszczeniach narażonych na zawilgocenie, takich jak piwnice, garaże czy łazienki.

Łatwość obróbki i montażu

Kolejna zaleta styroduru to prostota montażu. Płyty XPS, podobnie jak te z klasycznego polistyrenu ekspandowanego (EPS), są lekkie i łatwe do przycinania – wystarczy zwykły nóż budowlany lub piła ręczna. Nie pylą się nadmiernie, nie wymagają też specjalistycznych narzędzi. Dzięki temu ich układanie jest szybkie i wygodne – zarówno dla profesjonalistów, jak i osób wykonujących prace samodzielnie.

Trwałość i odporność na warunki atmosferyczne

Styrodur zachowuje swoje właściwości przez wiele lat, nawet przy intensywnej eksploatacji. Jest odporny na zmiany temperatury, wilgoć, mróz czy cykliczne zamarzanie i rozmarzanie. Dobrze znosi również kontakt z gruntem. W praktyce to materiał, który „montujesz i zapominasz” – bez obaw o degradację izolacji po kilku sezonach.

Zastosowanie styroduru

Styrodur, dzięki swoim unikalnym właściwościom – zwłaszcza odporności na wilgoć, wytrzymałości mechanicznej i świetnej izolacyjności termicznej – znajduje zastosowanie w wielu obszarach budownictwa. To bardzo często nie tyle co alternatywa dla klasycznych płyt EPS, a czasami jedyny rozsądny wybór przy zakupach materiałów oprócz tych z polistyrenu. Styrodur jest chętnie wybierany zarówno przez inwestorów prywatnych, jak i profesjonalnych wykonawców przy realizacji różnego typu projektów. Gdzie dokładnie sprawdza się najlepiej?

Rodzaje styroduru

Choć wszystkie płyty XPS łączy wspólna technologia produkcji i podobne właściwości, w praktyce na rynku znajdziesz kilka ich wariantów, które różnią się między sobą parametrami technicznymi oraz przeznaczeniem. Wybór odpowiedniego rodzaju styroduru powinien być zawsze uzależniony od warunków użytkowania i miejsca montażu.

• Styrodur o gładkich krawędziach – stosowany w miejscach, gdzie płyty są układane jedna przy drugiej bez konieczności specjalnego łączenia. Idealny do prostych konstrukcji i izolacji ścian.
• Styrodur z frezowanymi krawędziami – wyposażony w specjalne wycięcia (na zakładkę), które ułatwiają szczelne łączenie płyt. Sprawdza się doskonale tam, gdzie izolacja musi być maksymalnie szczelna, np. przy fundamentach.
• Styrodur o różnej wytrzymałości na ściskanie (XPS 200, XPS 300, XPS 500 itd.) – liczby w nazwach oznaczają wartość wytrzymałości na ściskanie w kPa. Im większe obciążenia będzie musiał przenieść materiał, tym wyższy współczynnik powinien mieć wybrany styrodur.
• Płyty z dodatkową perforacją lub żłobieniami – umożliwiają lepsze wiązanie z zaprawą klejową lub tynkiem, co ma znaczenie przy niektórych systemach dociepleń.

FAQ – najczęstsze pytania o styrodur

• Co to jest styrodur?

• Styrodur to handlowa nazwa płyt XPS – ekstrudowanego polistyrenu. Jest to materiał o zwartej strukturze, stosowany do izolacji cieplnej i przeciwwilgociowej.

• Czym różni się styrodur od styropianu?

• Styrodur (XPS) ma zamknięte komórki, dzięki czemu nie wchłania wody i jest twardszy. Styropian (EPS) jest tańszy i lżejszy, ale mniej odporny na wilgoć.

• Gdzie najlepiej stosować XPS?

• W fundamentach, podłogach na gruncie, tarasach, dachach płaskich (należy wybrać styrodur klasy ogniowej E ) i wszędzie tam, gdzie izolacja jest narażona na wodę lub nacisk.

• Czy kolor styroduru ma znaczenie?

• Nie. Kolor (zielony, różowy, niebieski, szary) zależy od producenta i nie wpływa na parametry techniczne.

• Czy XPS można malować lub tynkować?

• Tak, pod warunkiem użycia odpowiednich zapraw lub klejów przeznaczonych do polistyrenu. Nie stosuj farb z rozpuszczalnikami.

Podsumowanie

Styrodur (XPS) to nowoczesny materiał izolacyjny, który wyróżnia się trwałością, odpornością na wodę i wysoką wytrzymałością mechaniczną. W porównaniu do klasycznego styropianu EPS lepiej sprawdza się w miejscach narażonych na wilgoć i duże obciążenia. Dzięki temu stanowi pewny wybór dla fundamentów, tarasów, dachów płaskich czy podłóg na gruncie.

W naszej ofercie znajdziesz zarówno płyty styrodur XPS, jak i klasyczne płyty z polistyrenu EPS w różnych parametrach technicznych. Jeśli nie masz pewności, który materiał wybrać – skontaktuj się z nami, a pomożemy dobrać najlepsze rozwiązanie do Twojej inwestycji.