
Już od ponad 70 lat styropian wykorzystuje się w budownictwie na globalną skalę do ociepleń budynków. Z pewnością widziałeś go już nie raz – w sklepie, na składach budowlanych, a jeśli jesteś właścicielem domu, z pewnością wykorzystałeś go do izolacji podłogi, ścian zewnętrznych lub dachu. Czy wiesz jednak, z czego powstaje styropian i jak się go produkuje? W poprzednim wpisie opisywaliśmy historię oraz proces chemiczny, a tym artykule przedstawiamy podstawowe składniki oraz etapy produkcji płyt.
Podstawowe składniki styropianu. Z czego się go robi?
Styropian jest tanim materiałem wykorzystywanym zarówno w budownictwie, jak również wielu innych obszarach – np. służy do zabezpieczania towaru, w tym najczęściej elektroniki oraz sprzętów AGD. Co jednak wpływa na stosunkowo nieduże koszty produkcji? Warto na samym początku przyjrzeć się temu, z czego robi się styropian.
Podstawowym składnikiem styropianu jest styren, który powstaje po przetworzeniu ropy naftowej. Jest on mieszany z porotwórczym gazem, a także wodą. W taki sposób powstaje polistyren, który trafia do fabryk produkujących styropian jako twarde kulki o średnicy od 0,5 do około 2,5 mm. Ze względu na to, że proces zachodzi przy użyciu pary wodnej, styropian w 97% składa się z powietrza, dzięki czemu zawdzięcza swoje świetne właściwości – jest lekki i świetnie izoluje.
Styropian – z czego jest? Proces chemiczny
To, z czego jest styropian i jak obecnie wygląda, jest zasługą niemieckiego aptekarza Eduarda Simona, któremu udało się uzyskać polistyren wykorzystując naturalną żywicę. Aktualnie udaje się go uzyskać dzięki styrenowi – syntetycznemu polimeru węglowodorowego, który w procesie produkcji staje się polistyrenem, czyli sztuczną żywicą. To, z czego robi się styropian, wykorzystując proces chemiczny, jest z kolei osiągnięciem chemika Hermanna Staudingera, który za pracę nad takimi tworzywami otrzymał w 1953 roku nagrodę Nobla.
Etapy powstawania styropianu
Wiele osób ciekawi nie tylko, z czego robi sie styropian, ale jak powstaje i jak wygląda cały proces. Otóż przebieg produkcji można podzielić na cztery najważniejsze etapy.
Spienianie i zwiększanie objętości
Do fabryki polistyren jest dostarczany jako twardy i szklisty granulat, który podgrzewany jest parą o temperaturze około 90 stopni Celsjusza – etap ten nazywany jest spienianiem wstępnym. To krótka procedura trwająca od 2 do 5 minut, której celem jest zmiękczenie materiału. I to właśnie wtedy powstaje polistyren ekspandowany znany jako EPS. Pierwszy etap produkcji wpływa na właściwości – im bardziej rozszerzy się granulat, tym mniejszą przyjmuje gęstość. I to właśnie ten etap produkcji ma kluczowe znaczenie w kontekście najważniejszego – parametrów izolacji w postaci współczynnika przenikania ciepła oraz twardości. Tak więc właściwości nie zależą jedynie od tego, z czego jest zrobiony styropian (czy z dodatkiem grafitu, czy też bez), ale również od samej gęstości. Z jednego big baga (ok 1 m3) granulatu- surowca, otrzymujemy finalnie plus minus ok 80 m3 gotowego produktu czyli 266 paczek styropianu !
Sezonowanie płyt styropianowych
Gęstość płyt ma wpływ na kolejny etap produkcji styropianu, który nazywany jest sezonowaniem. Na czym to polega? Otóż po ekspandowaniu surowiec trafia w postaci granulek do silosów, gdzie leżakuje. Jak się jednak okazuje czas, który spędzą tam malutkie kulki, nie jest bez znaczenia. Otóż etap ten trwa od kilku do kilkunastu godzin i zależy od wstępnego poziomu gęstości. Sezonowanie przebiega dłużej dla płyt o większej gęstości.
Ponowne spienianie, formowanie bloków i ponowne sezonowanie. Produkcja płyt EPS

Gdy granulki polistyrenu spędzą w silosach wymaganą ilość czasu i proces sezonowania dobiegnie końca, trafią one do dużych metalowych form o wymiarach ok 100x120x450 cm i ok 5,4m3 do 6m3 ( w zależności od technologii producenta) , gdzie jeszcze raz surowiec poddawany jest działaniu wysokiej temperatury oraz pary wodnej.
W tym miejscu dochodzi do ponownego spieniania, dzięki czemu staje się plastyczny i jeszcze bardziej się rozrasta. Wtedy wolne przestrzenie są szczelnie wypełnione. Warto zwrócić uwagę, że granulki poddawane są wyższej temperaturze, niż ma to miejsce podczas spieniania wstępnego – wynosi około 120 stopni Celsjusza. Po uzyskaniu bloków, znów przystępuje się do procesu sezonowania. Tym razem bloki spędzają w specjalnych warunkach kilka tygodni.
Docinanie, czyli jak powstaje styropian w formie płyt
Ostatnim etapem procesu opisującego, jak powstaje styropian, jest cięcie bloków na płyty. Przesuwający się na taśmie blok styropianu jest cięty gorącym drutem na ustawioną grubość i wymiar płyt. Aktualnie praktycznie wszyscy producenci oferują w standardowych wymiarach płyt 100 x 50 cm. Styropian o różnej grubości – najpopularniejszy zakres to od 1 do 30 cm, dzięki czemu klient może z łatwością dobrać konkretny wariant do swoich potrzeb. Pocięte płyty są następnie foliowane w paczki o objętości ok 0,3 m3 i wysokości ok 60 cm w zależności od iloczynu grubości płyt.
W ostatnich latach dużą popularnością cieszy się styropian o frezowanych krawędziach, dzięki czemu możliwy jest montaż „na zakładkę” zmniejszającą ryzyko powstawania mostków termicznych. Aby uzyskać taką wersję płyt, producent w ostatniej fazie musi wykorzystać maszynę frezującą czyli nacinającą krawędzie.

Warto wspomnieć w tym miejscu o najlepszym wg nas styropianie Swisspor Lambda White, który opisywaliśmy w poprzednich wpisach. Na etapie produkcji po ucięciu na grubość płyty. Płyty wracają do maszyny, która je normalizuje (lekko przydusza wyrównując powierzchnie) oraz przykleja białą płytę antyrefleksyjną i antynaprężeniową. Płyty po tej dodatkowej obróbce dopiero trafia do foliowania w paczki.
Towar najwyższej jakości w Twoim domu
Na terenie naszego kraju działa prężnie wiele fabryk styropianu wytwarzających ogromne ilości produktu, na którego zapotrzebowanie nieustannie rośnie. Jeśli chcesz, aby najwyższej jakości towar pochodzący od renomowanych producentów trafił do Ciebie, zajrzyj na naszą stronę, gdzie znajdziesz styropian podłogowy, styropian elewacyjny, styropian na fundamenty, jak również gotowe systemy ociepleń i akcesoria.
Jeśli chcesz poznać historię styropianu i dokładny skład chemiczny surowca, zajrzyj do naszego artykułu „Styropian, historia. Pierwsza produkcja i początki w budownictwie”.
Zdjęcia z produkcji styropianu w artykule są własnością producenta Styropmin.